Nadi Shodhana ademhaling is een oefening waarbij je je energie in balans brengt en je zenuwstelsel kalmeert. In dit artikel geef ik je een uitleg voor Nadi Shodhana, vertel ik je wat de voordelen zijn en geef ik je een gratis yogales.
Nadi Shodhana: uitleg
Nadi Shodhana is een rustgevende, reinigende ademhalingsoefening uit de yoga. De naam betekent ‘zuivering van de energiekanalen‘ (nadi = stroom of energiebaan, shodhana = zuivering).
Bij deze ademhalingstechniek adem je afwisselend in en uit door één neusgat, terwijl je het andere neusgat zachtjes afsluit met je vingers.
Elke emotie is verbonden met de adem. Als je de adem verandert, het ritme verandert, kun je de emotie veranderen. ~ Sri Sri Ravi Shankar
Gevorderden oefenen met het tussendoor vasthouden van de ademhaling (vier seconden). Vasthouden na het inademen heet antar kumbhaka. Vasthouden na het uitademen heet bahir kumbhaka.
Maar beginners doen het gewoon zonder vasthouden!
Hoe doe je de Nadi Shodhana ademhaling?
Eerst ga je zitten. Dat kan op een kussentje of op een stoel. Tijdens de oefening kun je je ogen sluiten of open houden, wat jij wilt.
Van je rechterhand kun je je je wijs- en middelvinger naar beneden brengen. De overige vingers steken naar boven. Dat handgebaar heet Vishnu mudra.
Als Vishnu mudra oncomfortabel voelt in je hand of arm, dan mag je ook je linkerhand gebruiken of een andere positie kiezen. Het gaat niet om de perfecte vorm, maar om de rust en aandacht die je in de oefening brengt.
- Vervolgens leg je lichtjes je duim op je rechterneusgat en je ringvinger op je linker.
- Met je rechterduim sluit je nu je rechterneusgat. Je ademt in door links.
- Dan sluit je met je ringvinger je linkerneusgat, open je rechts, en adem je uit door rechts.
- Vervolgens adem je in door rechts, sluit je rechts, open je links – en adem je uit door links.
Dat is één ronde. Je kunt vijf rondes doen. Begin en eindig met je linkerneusgat.
Je neusgaten reinigen met jala neti
Voordat ze de oefening doen, maken veel yogi’s hun neusgaten schoon met lauwarm, zout water. Deze techniek heet jala neti.
Daar gebruiken ze een neti pot of een simpel kopje voor. Dit is niet iets wat je per se moet doen trouwens. Je kunt de ademhalingsoefening ook ‘droog’ doen, en eventueel met een tissue je neus schoonmaken.
Verschil tussen Nadi Shodhana en Anulom Vilom ademhaling
Nadi Shodhana en Anulom Vilom worden vaak door elkaar gehaald, aangezien ze op elkaar lijken.
Maar bij Anulom Vilom doe je de ademhalingsoefening zonder retentie (vasthouden) van de adem. Het wordt gezien als een mildere vorm van Nadi Shodhana.
En bij Nadi Shodhana zit vaak een extra component: het bewust vasthouden van de adem tussen de in- en uitademing.
Voordelen van Nadi Shodhana ademhaling
- Kalmeert je zenuwstelsel – deze ademhaling activeert je parasympathisch zenuwstelsel (je ‘rust & herstel’ modus).
- Vermindert stress en onrust – goed bij angst of overprikkeling.
- Verbetert je concentratie – door de afwisseling tussen links en rechts wordt je hoofd rustiger.
- Zuivert de nadi’s – volgens yoga helpt het om de prana (levensenergie) vrijer te laten stromen.
- Brengt balans tussen vrouwelijke en mannelijke energie – links staat voor maanenergie (vrouwelijk, rust, ontvangen), rechts voor zonenergie (mannelijk, actie, doen).
- Werkt voor iedereen – het is één van de meest toegankelijke ademhalingsoefeningen, voor zowel beginners als gevorderden.
Voor wie is Nadi Shodhana pranayama geschikt?
Deze ademhalingsoefening is voor iedereen geschikt, zeker als je de Anulom Vilom-versie ervan doet (zonder vasthouden van de adem).
Als we kijken naar de dosha’s (Ayurvedische constitutie), heeft Anulom Vilom het volgende effect:
- Vata-types (snel overprikkeld, piekeraars): het helpt je te gronden en rust te vinden.
- Pitta-types (ambitieus, snel boos): het verkoelt en brengt kalmte.
- Kapha-types (traag, neiging tot lethargie): het bevordert een gezonde circulatie.
Anulom Vilom en Nadi Shodhana zijn oefeningen die je zowel ’s ochtends als ’s avonds kunt doen.
Voor wie is Nadi Shodhana niet geschikt?
Nadi Shodhana is een milde ademhalingsoefening, maar als je:
- een verstopte neus hebt (bijvoorbeeld door verkoudheid of allergie), wacht dan even of houd het kort;
- longproblemen of hoge bloeddruk hebt, oefen dan zonder het vasthouden van de adem;
- zwanger bent, sla het adem vasthouden dan ook over, en adem alleen rustig in en uit.
Luister in elk geval altijd naar je lichaam.
Gratis yogales met Anulom Vilom
Onderstaande yogales bevat de Nadi Shodhana ademhaling, maar dan zonder vasthouden van de ademhaling. Anulom Vilom dus.
Verder lezen
- Direct je zenuwstelsel kalmeren (5 yoga oefeningen)
- Sympathisch en parasympathisch zenuwstelsel: uitleg
- Negatieve gedachten doorbreken: meditatie
- Rust in je hoofd krijgen op een drukke dag – meditatie
Jessica is gecertificeerd (CYT-300) yogadocent, blogger en schrijver, gespecialiseerd in holistische gezondheid en Ayurveda. Ze heeft een liefde voor reizen, dansen op golven en een kat genaamd Bas.