Ben je zelf eenzaam of ken je ouderen die eenzaam zijn? Zeker in Nederland is eenzaamheid een groeiend probleem – en niet altijd (of nauwelijks) zichtbaar.
Het is ook niet iets wat je zomaar deelt met anderen, toch? Wanneer ik me eenzaam voel, ga ik dat zeker niet van de daken schreeuwen.
Maar ik weet uit eigen ervaring, en uit onderzoek, dat yoga kan helpen. Niet alleen om de gevoelens van eenzaamheid te verminderen, maar ook om eventuele schaamte los te laten.
In dit artikel leg ik uit waarom yoga helpt tegen eenzaamheid en hoe je kunt beginnen met simpele yoga.
Want yoga is er in allerlei vormen. Je hoeft daar echt niet flexibel of jong voor te zijn, of een strakke legging (of lichaam) voor te hebben.
Je kunt zelf yoga doen, samen met (andere) ouderen of in de natuur.
Steeds meer ouderen die zich eenzaam voelen, overal ter wereld
In Nederland zijn er meer dan 1 miljoen ouderen die zich eenzaam voelen. Dat zijn 1 op de 4 ouderen! Vanaf 50 jaar voelt meer dan 40% van de Nederlandse mensen zich emotioneel eenzaam.
Het lijkt er niet op dat het minder wordt. Ook buiten Nederland is eenzaamheid een probleem; in Duitsland is er zelfs de eerste wethouder van Eenzaamheid aangesteld (in Dortmund).
En in Spanje is er een project opgezet om eenzame ouderen te koppelen aan jongeren: Adopta un Abuelo (adopteer een oma of opa).
Voel jij je weleens eenzaam? Weet dan dat je in elk geval niet de enige bent!
Wat is eenzaamheid precies?
Misschien denk je bij het woord ‘eenzaam’ aan iemand die weinig bezoek krijgt of zelden de deur uitgaat.
Maar eenzaamheid kan ook bestaan in een druk verzorgingshuis, of in een straat vol buren.
Het gaat niet alleen om hoe vaak je mensen ziet
Het gaat er vooral om of je je verbonden voelt. Eenzaamheid is een gevoel van gemis. Van verbinding (ook met jezelf), van contact, van betekenis.
Soms is het tijdelijk, bijvoorbeeld na een verhuizing of verlies.
Maar het kan ook langdurig aanhouden. En juist bij ouderen, bij wie sociale kringetjes kleiner worden, speelt dit vaak een grotere rol – al zijn jongeren net zo goed regelmatig eenzaam.
Dat gevoel kan letterlijk pijnlijk zijn, en het kan ook invloed hebben op de gezondheid:
Stress, slaapproblemen, somberheid, geheugenklachten en zelfs hartproblemen worden in verband gebracht met langdurige eenzaamheid.
Hoe yoga kan helpen tegen eenzaamheid
Yoga is een manier om dichter bij jezelf te komen. Om even uit je hoofd te gaan en jezelf los te maken van het gevoel van (en de gedachten aan) eenzaamheid.
Yoga kan:
- stress verminderen
- het zenuwstelsel tot rust brengen
- het zelfvertrouwen vergroten
- zorgen voor een dagelijks moment van aandacht
- en vooral: een gevoel van verbinding geven
Een rustige ademhalingsoefening, een zachte beweging met de armen of een zittende twist op een stoel – het zijn allemaal vormen van yoga.
En ze kunnen allemaal helpen om rust te brengen in het hoofd en in het lichaam.
Wat jij kunt doen voor eenzame ouderen
Je hoeft geen yogadocent te zijn om iets te betekenen voor eenzame ouderen. Vaak helpt het al om een klein moment van aandacht te geven.
Toch zijn er mooie manieren waarop je met yoga iets extra’s kunt geven. Denk bijvoorbeeld aan:
1. Stoelyoga voor ouderen
Ben je yogadocent (of in opleiding)? Stoelyoga is een fijne, laagdrempelige vorm die je makkelijk kunt aanbieden in verzorgingshuizen of buurthuizen.
Wil je je verdiepen in stoelyoga, volg dan Paula Jap Tjong, de Nederlandse expert op het gebied van stoelyoga. Ze geeft online cursussen stoelyoga op Soofos.nl, zoals deze cursus stoelyoga.
2. Neem iemand mee naar een yogales
Ken je iemand in je omgeving die gebaat zou zijn bij wat beweging en rust? Neem hem of haar eens mee naar een les – of volg samen een gratis online yogavideo op Youtube. Samen bewegen zorgt meteen voor verbinding.
Dit is een van mijn eigen yogalessen, geschikt voor iedereen:
3. Bied een luisterend oor
Een kort telefoontje, een kop thee, een wandeling maken. Of gewoon luisteren. Soms is dat de beste vorm van yoga: aanwezig zijn in het moment, met aandacht voor de ander.
Ouderen die zich eenzaam voelen: wat kun je zelf doen?
Als je je eenzaam voelt, is het moeilijk om zelf in actie te komen. Toch zijn er dingen die kunnen helpen.
- Zelf kun je natuurlijk ook wat yoga proberen, zoals restorative yoga, stoelyoga of yoga voor ouderen. Je vindt de yoga online of in een yogastudio.
- Zoek een wekelijkse activiteit, zoals yoga, schilderen, tuinieren, een leesclub of vrijwilligerswerk.
- Nodig mensen uit, ook al heb je ze al heel lang niet gesproken. Iedereen vindt het fijn om een uitnodiging te krijgen.
Eenzaamheid is geen falen en kan iedereen overkomen
Eenzaamheid is geen falen. Het is iets wat iedereen kan raken; er zijn zowel jongeren als ouderen die zich eenzaam voelen.
Gelukkig zijn er manieren om eenzaamheid te verzachten. Yoga is daar één van. Niet om het gevoel weg te drukken, maar om het lichaam en het hart weer wat ruimte te geven.
Wil je meer rust in je hoofd en meer contact met je lichaam?
Mijn eigen online yogacursus is geschikt voor mensen van alle leeftijden en bestaat uit rustige lessen, meditatie en ademhalingsoefeningen.
Je kunt hem volgen in je eigen tempo, thuis, op een stoel (met enkele aanpassingen) of op de mat. Of geef hem cadeau aan iemand die wel wat zachtheid kan gebruiken.
Schrijf je hieronder in voor mijn nieuwsbrief, dan ontvang je een code voor 25% korting.
PS Sommige links in deze post zijn affiliate links, wat betekent dat ik een commissie krijg als jij een aankoop doet – zonder extra kosten voor jou. Ik link uitsluitend naar producten of bedrijven die ik tof vind en aan wil raden. 🩷
Verder lezen
- Online yogacursus voor rust in je hoofd (21 dagen)
- Ik wil rust in mijn hoofd! (en dat lukt met deze 10 tips)
- 5 gratis mindfulness oefeningen voor thuis
- Eenzaam en ongelukkig? Dit is wat mij helpt
Jessica is gecertificeerd (CYT-300) yogadocent, blogger en schrijver, gespecialiseerd in holistische gezondheid en Ayurveda. Ze heeft een liefde voor reizen, dansen op golven en een kat genaamd Bas.